‘Niet omdat het moet maar omdat het kan…’ Een actuele reclame slogan die ook prima past op het onderwerp wendbaarheid. In de praktijk kom ik met enige regelmaat de misvatting tegen dat een onderneming die al een tijdje de koers niet heeft aangepast als een niet-wendbare organisatie wordt beschouwd. Andersom geformuleerd : een wendbare onderneming is er een die met grote regelmaat van koers verandert. Dit is een hardnekkige misvatting. Wendbaarheid is het vermogen van een onderneming om tijdig, weloverwogen en doortastend de koers te veranderen op een zelf gekozen moment en wanneer de omstandigheden daartoe aanleiding geven. Veranderende omstandigheden komen voor in twee gedaanten : nieuwe mogelijkheden en nieuwe of groeiende bedreigingen.
Nieuwe mogelijkheden. Allerlei soorten ontwikkelingen (technologische, economisch, demografische, politiek-juridisch ) kunnen ertoe leiden dat er nieuwe behoeften / markten ontstaan. Technologie is doorgaans de ‘technische enabler’ voor nieuwe producten, productie processen, diensten en business modellen. Het is aan de onderneming om te besluiten of, wanneer en hoe zij besluit inspelen op die nieuw mogelijkheden.
Groeiende bedreigingen. Diezelfde ontwikkelingen kunnen tegelijkertijd ook een bedreiging vormen voor de bestaande business in huidige markten. Hierbij is dan niet de vraag of maar wanneer en hoe een onderneming reageert op veranderende omstandigheden.
Het periodiek en systematisch beoordelen van de veranderende omstandigheden hoeft dus niet perse te leiden tot een aanpassing van de koers. Een wendbare organisatie past zijn koers aan omdat zij heeft geconcludeerd dat de omstandigheden wezenlijk aan het veranderen zijn. Is hiervan geen sprake dan kan ook een wendbare onderneming geruime tijd een onveranderde koers aanhouden. Veranderen van koers in een wendbare onderneming : niet omdat het moet, maar omdat het kan.
